Sposób przedstawiania treści i odwzorowywania grafik przy użyciu znaków ANSI — liter, cyfr, symboli, znaków specjalnych, patrz CP437 — oraz kolorów.
Sposób przedstawiania treści i odwzorowywania grafik tylko przy użyciu znaków ASCII — liter, cyfr, symboli, znaków specjalnych, patrz ASCII. Prace w ASCII są jednokolorowe, używa się fontów o stałej szerokości znaków (“stałym kroju pisma”).
TBD
Konkurs na demoscenowym party. Compoty są zazwyczaj podzielone na kategorie, z których główne to: music/msx compo, graphics/gfx compo, intro compo oraz prestiżowe demo compo. W zależności od charakteru party i decyzji orgów konkursy mogą dotyczyć innej dowolnej kategorii prac demoscenowych (np. ascii art compo, game compo, animation compo).
Niektóre kategorie ogólne mogą zostać uszczegółowione według odpowiedniego kryterium ograniczającego — objętości kodu (np. 4/64/128 KB intro compo), platformy sprzętowej (np. PC/Amiga/Atari demo compo), techniki (np. tracked/streaming music compo lub pixel/freestyle graphics compo) itp.
Produkcje, czyli prace zgłoszone do compo, są zgłaszane z wyprzedzeniem, a następnie prezentowane na żywo podczas party, najczęściej na odpowiednim sprzęcie. Publiczność oddaje głosy na votkach lub poprzez elektroniczny system głosowania, organizatorzy zliczają głosy i ogłaszają wyniki. Zwycięskie prace są nagradzane symbolicznie lub materialnie, w przeszłości były także uwzględniane w chartsach. Tradycyjnie jedna praca może być tylko raz wystawiona w compo.
Usuwanie (łamanie) komputerowych zabezpieczeń programowych i sprzętowych. Cracking w Polsce rozkwitał głównie w latach 80. XX w. z przyczyn logistycznych (brak możliwości zakupu legalnego oprogramowania) i ekonomicznych (chęć zysku). Dał początek scenie crackerskiej, na której powstawały cracktra. Por. hacking.
(ang. crack + intro. wym. kraktro) sekwencja dołączana do programu, którego zabezpieczenia zostały złamane. Najczęściej zawierało wizytówkę w postaci grafiki i ruchomego tekstu (później także oprawę dźwiękową, por. chiptunes), a w nich m.in. informację o grupie crackerskiej odpowiedzialnej za złamanie zabezpieczeń. Choć historycznie cractra są nierozerwalnie związane z praktyką łamania prawa lub umów licencyjnych, bywały małymi dziełami sztuki. Cractro to praprzodek demoscenowego intra.
(z ang. demonstration) produkcja audiowizualna przedstawiana w formie wykonywalnego programu komputerowego. Najczęściej stworzona przez grupę, prezentuje umiejętności programistyczne, muzyczne i graficzne zarówno twórców, jak i platformy sprzętowej. Podczas party dema są najczęściej prezentowane na żywo na odpowiednim sprzęcie. Ważnym aspektem tworzenia dem jest przekraczanie lub twórcze wykorzystanie ograniczeń platformy sprzętowej.
Tradycyjnie demo zawiera kombinację twórczo zaprezentowanych, zsynchronizowanych efektów audiowizualnych, greetsy i listę osób zaangażowanych w jego powstanie. Demo zazwyczaj łączy różne rodzaje sztuki cyfrowej, m.in. muzykę, grafikę tekstową, bitmapową, wektorową, wizualizacje 3D, elementy wideo itp.
Pod wieloma względami produkcja dema przypomina pracę nad grą czy innym produktem multimedialnym. Wiele osób “wychowanych na demoscenie” pracuje w branży gier, produkcji audio, wideo i telewizyjnej i ogólnie pojętych nowych mediach.
Patrz: party
Międzynarodowa społeczność osób zajmujących się niekomercyjnym tworzeniem prezentacji audiowizualnych (jeśli myślisz “teledyski”, to jesteś blisko), czyli dem, a także prac graficznych i muzycznych na różne platformy sprzętowe.
Demoscena to przestrzeń ekspresji twórczej, wymiany wiedzy i doświadczeń oraz życia towarzyskiego.
Początki demosceny jako zjawiska kulturowego w Polsce sięgają lat 80. XX wieku, kiedy mikrokomputery trafiły pod strzechy, zatem wszyscy, nie tylko specjaliści i naukowcy, mogli zająć się programowaniem (a później, w miarę rozwoju oprogramowania, także tworzeniem muzyki i grafiki komputerowej).
(ang. przyjaźń) niepisane zasady współżycia społecznego na demoscenie. Osoby związane z demosceną wspierają się zarówno podczas party, jak i w sytuacjach pozascenowych. Mimo oczywistej konkurencji w compotach obowiązuje pewna honorowość, bezinteresowność, wyrozumiałość i kredyt zaufania. Friendship w wielu aspektach przypomina sportowy fair play.
TBD
Zespół osób o różnych specjalizacjach zajmujących się tworzeniem produkcji. Główne specjalizacje to: koder, muzyk, grafik; w czasach przed powszechnym dostępem do internetu także swapper, w dzisiejszych czasach także koordynator. W grupie może współpracować więcej osób o tej samej specjalizacji.
Można należeć do więcej niż jednej grupy demoscenowej. Przynależność do grupy tradycyjnie zapisuje się w formacie “Pseudonim / Grupa1^Grupa2^Grupa3” oraz można ją zaznaczać także w indywidualnych pracach. Przynależność obowiązuje do odwołania, zazwyczaj jest powodem do dumy.
Przyjęcie do grupy następuje ze względów merytorycznych lub towarzyskich. Początkowo grupy składały się z osób działających w geograficznej bliskości, wraz z rozwojem technologii komunikacyjnych przestało to mieć znaczenie.
Niewielkie grupy zwykle tworzą prace na jedną platformę sprzętową (kiedyś — w zależności od sprzętu, na którym tworzył koder, dziś ze względu na sentyment, tradycję lub upodobania danej grupy).
Prace znanych grup są tradycyjnym powodem ekscytacji podczas compotów. Niektóre grupy mają wiernych fanów i fanki, dla których produkują markowe tiszerty i gadżety.
Nie jest to termin stricte demoscenowy, jednak jest niezbędny do zrozumienia korzeni kultury cyfrowej. Pod koniec zeszłego wieku hacker to była osoba zajmująca się znajdowaniem i badaniem ograniczeń programowych i sprzętowych. Hacking umożliwiał wykorzystanie komputerów i mikrokomputerów do zadań nieprzewidzianych przez ich konstruktorów (na przykład wyświetlanie większej liczby kolorów na ekranie, podłączanie peryferiów zaprojektowanych do innych modeli itp.). Por. cracking.
Krótkie demo o ograniczonej objętości kodu. Pliki wykonywalne najczęściej mieszczą się w 4 KiB lub 64 KiB. Niewielki rozmiar osiąga się dzięki zaawansowanym sztuczkom optymalizacyjnym, jak również algorytmicznej generacji muzyki, grafiki czy obiektów trójwymiarowych.
(z ang. invitation) zaproszenie na planowane party. Zgodnie z tradycją demosceny invitki są małymi dziełami sztuki, czy to w postaci statycznego ascii artu, czy krótkiego dema (invitro).
Patrz compo
Patrz compo
Por lamerstwo
(z ang. lame, czyli ułomny, słaby) zachowanie poniżej specyficznych demoscenowych standardów. Przykłady z życia: stworzenie dema, które nie uruchamia się poza maszyną kodera; zeskanowanie ilustracji i wystawienie jej na compo jako własnej pracy; sprzeniewierzenie opłat za wstęp na party. Lamer = cienias. Dziś określenie używanie raczej prześmiewczo lub w sytuacjach ocenianych jako nieoptymalne.
Porównaj muzyka
Muzykę demoscenową można umownie podzielić na chiptune, oldschool i newschool. Chiptune i oldschool to w szczególności utwory wykorzystujące możliwości układów dźwiękowych komputerów 8- i 16-bitowych. Tam dźwiękami dostępnymi do aranżacji utworu mogą być fale generowane przez układy elektroniczne (głównie sprzęt 8-bit, komputer jest instrumentem muzycznym) lub złożone, odtwarzane sample (próbki dźwiękowe, głównie sprzęt 16-bit i niektóre 8-bitowce). W zależności od sprzętu dostępna jest ograniczona liczba równoległych ścieżek dźwiękowych, zwykle trzy lub cztery. Programowanie utworów odbywa się zwykle przy pomocy edytorów określanych wspólnym mianem tracker (od ‘ścieżki’ właśnie).
Pseudonim. Każda osoba ma jakiś. Na demoscenie można znać kogoś od 30 lat i nigdy nie poznać nazwiska.
Osoba odpowiedzialna za (współ)organizację party. Zakresy odpowiedzialności orgów są różne w zależności imprezy. Do podstawowych zadań orgów należą: rezerwacja i przygotowanie partyplace, wykonanie lub zamówienie invitek i identów, rozgłoszenie informacji o terminie i miejscu party, ustalenie zasad konkursów i głosowań, przyjmowanie zgłoszeń i prodek do compo, obsługa przyjezdnych na wejściu, dbanie o zaplecze techniczne i przebieg compotów i koncertów, przygotowanie votek i głosowań, przekazanie nagród, szukanie sponsorów i prowadzenie rozliczeń.
(demoparty) festiwal demoscenowy poświęcony →pracom tworzonym na jednej lub wielu platformach sprzętowych lub towarzyskiemu spotkaniu osób związanych z demosceną. Podczas party zazwyczaj odbywają się compoty, czasem także koncerty na żywo muzyków demoscenowych, kwitnie życie towarzyskie i wymiana doświadczeń.
Tradycyjnie przed party publikowane są invitki. Trafiają do portali i serwisów tematycznych oraz do organizatorów innych parties, którzy wyświetlają je na →bigscreenie w ramach compotów lub poza konkursem.
Większość znanych polskich party organizowane cyklicznie: AmiParty (Amiga, od 2015, Chełm), Decrunch (multiplatform, od 2015, Wrocław), JagNES Fest (konsole, od 2017, Starogard), Silly Venture (Atari, od 2000, Gdańsk), Speccy.pl Party (ZX Spectrum, od 2015, Warszawa), Xenium (multiplatform, od 2019, Katowice).
Party na świecie odbywają się średnio raz w tygodniu. Największe europejskie party to: Assembly (od 1992, Finlandia), Evoke (od 1997, Niemcy), The Gathering (od 1992, Norwegia) i Revision (od 2011, Niemcy).
Dowolna praca wystawiona na compo. Prace stworzone, podpisane i udostępnione przez scenowca lub grupę w środowisku, ale niewystawione na compo, to po prostu “prace”. Demoscenową pracę można stworzyć dowolną techniką i realizować na dowolnym sprzęcie, także nie-elektronicznym.
por. prodka
Przestrzeń przeznaczona na nocleg dla osób przybywających na party, które trwa dłużej niż jeden dzień. Zazwyczaj składa się z podłogi i drzwi, czasem także z okna. Obecność prysznica na partyplace nie jest domyślna. Tradycyjnie w sleeping roomie można spać, grać oraz stosunkowo bezpiecznie przechować bagaż i sprzęty.
W ogólności komputery i urządzenia elektroniczne, na które można tworzyć prace, w szczególności także systemy operacyjne. Demoscenową pracę można stworzyć dowolną techniką i realizować na dowolnym sprzęcie, także nie-elektronicznym.
W powszechnym użyciu jest jednak tradycyjny podział przydatna przy organizacji compo na party. Oto niektóre sprzęty i systemy (w nawiasach podkategorie):
Platformą może być także język programowania lub skryptowania, np. Java, JavaScript, PHP.
Kategoria Wild obejmuje pojedyncze prace stworzone na platformy w rodzaju specyficznego układu elektronicznego, przeglądarki tekstowej itp.
(od ang. swap — wymiana, zamiana) osoba w grupie zajmująca się dystrybucją materiałów w jej imieniu oraz wymianą z innymi swapperami. Predyspozycjami do swappowania były: sieć kontaktów towarzyskich, wypełniony adresownik (papierowy zeszyt, gdzie alfabetycznie wpisywało się adresy i telefony znajomych) i bliskość poczty, a później także dostęp do usług i amatorskich sieci komputerowych BBS/Fidonet.
Materiały cyfrowe były początkowo rozsyłane na zamówienie na dyskietkach 5,25” i 3,5”, a potem płytach CD, które swapper/ka wypełniał/a pracami grupy, pracami znajomych, zinami i innymi materiałami. Swapper/ka także rozprowadzał/a materiały osobiście podczas party. Z czasem funkcje pełnione przez swapperów zostały przejęte przez serwisy powszechnie dostępne przez internet.
Karta do głosowania podczas compotów na party. Każda osoba uprawniona do głosowania według zasad danego party oddaje na niej głosy podczas compo, przyznając punkty kolejnym prodkom. Po zakończeniu compo głosy są zliczane przez orgów lub wyznaczonych ochotników, na ich podstawie wyłaniane są zwycięskie prace.
TBD